از باستان پژوه ارجمند جواد مفرد کهلان تشکر می کنیم که درخواست ما جهت دست یابی به وجه تسمیه ی وطنمان را پذیرفتند و متن زیر را به منظور درج در وبلاگ به قلم آوردند:
حسن آباد و دستجردوک به معنای آبادی دوک نخ ریسی و کلنی دوک نخ ریسی
چگونه به تدریج از اجماع نظریات در مورد دستجردوک به معنی مشترک حسن آباد و دستجردوک رسیدیم:
نظریات مقدماتی ولی اشتباهی من:
پسوند اوک در زبان پهلوی علامت اسم ساز بوده است. اما در اینجا به نظر می رسد نام دستجردوک در اصل دستگرد- توک بوده است. یعنی مستعمره واقع در ته یا مستعمره نیرومند. حرف ت به سبب شباهت صوتی با حرف ما قبلش د بدان تبدیل شده است. تبدیل حرف ت به د در فارسی اتفاق افتاده است. چنانکه پتان پهلوی را الان بدان گوئیم. شاید از موقعیت اقلیمی و جغرافیایی این روستا بشود درستی یا نادرستی این وجه اشتقاق ها را معین کرد. لزومی نداشت که مردم به خود زحمت بدهند و علامت اسم ساز اوک را در نام این روستا تلفظ نمایند.
یادآوری استاد فاطمی:
توضیح استاد جواد مفرد کهلان باید مورد توجه قرار گیرد. با توجه به اینکه دستجردوک بعد از دستجرد قرار گرفته شاید دستجردوک یعنی دستجرد انتهایی.
توضیح من بر یاد آوری استاد فاطمی:
نظری که به صورت تذکر در مفهوم دستجرد انتهایی برای دستجردوک آوردید، بسیار منطقی است. چه در واقع دوک (توک) صورت پهلوی همان کلمه فارسی ته به معنی انتهاست. اگر "اوک" علامت تصغیر و صورت تحریف شده "اَک" می بود در تلفظ ساده شده تبدیل به "او" (در معنی علامت تصغیر) می شد در حالی که به صورت صلب یافته اش دوک (توک) باقی مانده است.
اما جناب محمود صادقی نظریه درست در مورد وجه اشتقاق دستجردوک را در سال 1386 چنین آورده اند:
«دستجردوک» در اصل «دستجرد دوک» بوده است. علت این نامگذاری آن است که دوک نخ ریسی در کارگاههای دوک سازی در این روستا فراهم می آمده است. سپس برای آسان شدن گفتار، یکی از دالها را انداخته اند. (گرکویه سرزمینی ناشناخته بر کران کویر، ص 101).
بالاخره پیام من به استاد فاطمی در باره اثبات درستی این وجه اشتقاق دستجردوک و حسن آباد و مستند ساختن آنها از این قرار بود:
جناب فاطمی فکر می کنم قدم به قدم موفق به پیدایی صورت دیرین نامهای حسن آباد و دستجردوک شده ایم. چه الان دیدم در فرهنگ لغات اوستایی احسان بهرامی واژه "اَسَن" به معنی میل چرخ یا دوک (چرخ ریسندگی) آمده است و این در واقع هم ریشه نام حسن آباد (اَسَن آباد) و هم دستجرد-دوک (کولونی متعلق به"دوک= اَسَن") بوده است. یعنی دستجردوک در واقع به معنی "کولونی متعلق به اَسَن آباد (=دوک آباد)" است. یعنی در مجموع این دو نام به کمک همدیگر معانی در خود نهفته خویش را معلوم می دارند.
استاد حسن فاطمی هم اطلاع دادند که بافندگی یکی از مشاغل قدیمی این منطقه است. در مورد موقعیت حسن آباد و دستجردوک اضافه نمودند:
"این دو جا در گذشته دو روستای مستقل بودند اما بسیار نزدیک به هم؛ هرچند حدود سی ساله که به هم چسبیدند و به دلیل بزرگتر بودن حسن آباد و مرکز دهستان جرقویه بودن، الان دیگه دستجردوک یکی از محله های حسن آباد بوده و حسن آباد بیست ساله که شهر شده مشهوره که دستجردوک قدیمی تر از حسن آباده اما نمیدونم دلیلش چیه شاید به خاطر خونه های قدیمی دستجردوک باشه اما بنظرم این نمی تواند دلیل باشد."